Krovni opšavi

1. Što su krovni opšavi?

Krovni opšavi su metalni odnosno limeni elementi koji se upotrebljavaju za pokrivanje rubova krova na mjestima gdje se oni spajaju s krovnim pokrivačem. Krovni opšavi služe za zaštitu krovne konstrukcije od vode, snijega i drugih vremenskih utjecaja. Njihova glavna funkcija je osigurati da se voda koja teče preko krova ne nakuplja na rubu ili prodire ispod krovišta, što može uzrokovati oštećenje krovne konstrukcije i unutrašnjosti objekta. Osim toga, krovni opšavi osiguravaju i lijep estetski izgled krova i cijelog objekta.

2. Gdje i zašto trebamo krovne opšave?

Na pojedinim dijelovima krova, gdje se spajaju krovne plohe ili gdje neki elementi građevine prolaze kroz krovnu plohu, kao što su dimnjaci, ventilacijski kanali, mansarde i zidovi, treba postaviti opšave koji osiguravaju vodonepropusnost. Ispravno postavljeni krovni opšavi mogu pomoći krovu da se prilagodi strukturnim promjenama do kojih može doći uslijed slijeganja, širenja i skupljanja. Krovni opšavi uz pomoć gravitacije usmjeravaju i odvode vodu, što osigurava dobru vodonepropusnost krova.

3. Vrste krovnih opšava

Krovni opšavi ključni su dio krova i osiguravaju njegovu vodonepropusnost i zaštitu od vremenskih uvjeta. Mogu biti ravni rubni s okapnicom, na sudaru krovnih ploha (kutni opšav uz vertikalni zid, pokrovni opšav iznad zabata, opšav krovnih uvala), uz proboj krovne plohe (opšav dimnjaka i krovnih prozora) i dr. (opšavi dilatacijskih reška, prozorskih klupčica, istaka i vijenaca). Među najvažnije vrste spadaju vjetrobrani, okapnice, sljemenjaci, snjegobrani, zidni opšavi, slijepi opšavi, uvale, obični i skriveni žljebovi.

3.1. Vjetrobrani

Vjetrobrani služe kao zaštita od utjecaja vjetra na rub krova, ali imaju i estetsku funkciju kao završna obrada krova. Ovisno o odabranoj konstrukciji ugradnje, mogu se ugraditi prije ili nakon pokrivanja krova.

Njihova glavna funkcija je sprječavanje ulaska vjetra ispod krovnog pokrova. Ako vjetar prodre ispod krova, može doći do podtlaka koji će podići krov i tako ga oštetiti. Vjetrobran također osigurava estetski izgled krova jer skriva isturene dijelove krova.

3.2. Okapnice

Okapnica se nalazi na donjem dijelu krova i osigurava da voda koja teče po krovu ne teče direktno na fasadu. Ugrađuje se ispod donjeg ruba krovnog pokrova i sprječava ulazak vode ispod krova unutar objekta. Okapnica mora biti izrađena od materijala otpornog na koroziju.

3.3. Snjegobrani

Snjegobran je krovni opšav koji se postavlja na donji dio krova i sprječava klizanje snijega s krova. Snjegobran je važan za sigurnost ljudi i sprječava oštećenje na predmetima na tlu.

3.4. Zidni opšavi

Zidni opšavi se upotrebljavaju za zaštitu zidova objekta od vode koja teče preko krova. Postavljaju se na vrh zida i sprječavaju ulazak vode u unutrašnjost objekta. Zidni opšav mora biti dizajniran tako da se može prilagoditi različitim oblicima zidova.

3.5. Uvale

Uvala je opšav koji se postavlja na mjestima gdje se dvije krovne ravnine susreću pod kutom. Namjena krovne uvale je spriječiti ulazak vode u unutrašnjost objekta te osigurati učinkovitu odvodnju vode s krova. Obično se izrađuje od aluminija, bakra ili pocinčanog lima. Njihov oblik i veličina prilagođavaju se ovisno o nagibu i vrsti krova.

3.6. Opšavni limovi

Opšavni limovi su unaprijed pripremljeni, odnosno gotovi limovi za ravne i položene krovove, s minimalnim nagibom. Sprječavaju prodor vode ispod krovnog pokrova i omogućuju njezino odvođenje.

3.7. Slijepi krovni opšavi

Slijepi opšavi su krovni opšavi koji se postavljaju na krajevima krovova, gdje nema nagiba, stoga ne služe za odvodnju vode, već za zaštitu konstrukcije od prodora vlage. Kod krovova s malim nagibom, gdje postoji opasnost od prodora vode ispod krovnog pokrova, za slijepi krovni opšav se upotrebljavaju vodootporni materijali.

3.8. Žlijeb

Riječ je o opšavu koji se nalazi na rubu krova i služi za odvod oborina. Oluk može biti izrađen od raznih materijala, kao što je metal, PVC, drvo, beton itd. Pravilno postavljen i održavan oluk osigurava učinkovitu odvodnju vode i sprječava moguća oštećenja krova.

3.9. Sljemenak

Sljemenjak služi kao završni lim na vrhu krova kod raznih pokrova. Dakle, to je opšav koji se nalazi na sljemenu krova, na najvišem dijelu, gdje se spajaju dvije krovne ravni. Svrha opšava sljemena je da se osigura brtvljenje i zaštita na mjestu gdje se spajaju dvije ravni krova.

3.10. Rubni limovi

Upotrebljavaju se za opšivanje najviše točke krova gdje se dvije krovne plohe spajaju. Njihova uloga je osiguravanje vodonepropusnosti i zaštite od prodora padalina i vjetra.

4. Opšav dimnjaka, prozora i ventilacijskih otvora

Opšave također treba postaviti na mjesta gdje dimnjaci, prozori ili ventilacijski otvori probijaju krov. Izvedba ove vrste krovnog opšava je veoma zahtjevna jer mora dobro brtviti. Krovni opšavi dimnjaka izrađuju se na različite načine, ovisno o nagibu krova, krovnog pokrova i položaju dimnjaka. Isto se odnosi i na opšave krovnih prozora i ventilacijskih otvora.

5. Diletacijski krovni opšavi

Krov se također mora završiti na spoju dviju zgrada. U tom je slučaju važno da je opšav vodonepropustan, kao i da ima mogućnost rastezanja.

6. Odabir boje i materijala za krovne opšave

Kada završavamo krov možemo se odlučiti za opšave različitih boja i materijala. Možemo se odlučiti za opšav od aluminija, bakra ili pocinčanog lima, a materijal treba uskladiti s materijalom ili bojom krova objekta. Aluminijske ili pocinčane opšave također možemo odabrati u različitim nijansama boja. Možemo odabrati gotovo bilo koju boju, budući da se materijal može u svakom trenutku prebojiti, no najčešći odabir su sive nijanse i ciglastocrvene.

7. Krovni opšav - montaža

Krovni opšavi se mogu postaviti na dva različita načina. U prvom slučaju opšav dolazi ispod krovnog pokrova. Uzdužna letva mora biti široka najmanje 60 mm. Uzdužna letva se pričvršćuje na dasku na koju se pričvršćuje krovni opšav. Prednost ovog rješenja je što opšavnici imaju ugrađen i oluk koji odvodi oborinsku vodu.

Druga opcija je da opšav bude preko krovnog pokrivača, što je standardnije. U tom se slučaju opšav pričvršćuje na vrh krovnog pokrivača s jedne strane i na gredu s druge strane. Kada je u pitanju ravni krov, on se mora blago zakriviti prema gore kako voda ne bi otjecala iza krova.